Καταλύτες
Υπάρχουν στη ζωή κάθε ανθρώπου, σε διαφορετικά χρονικά πόστα και με μοναδική ένδυση, κάποιες στιγμές-ορόσημα. Εκείνα τα περίτεχνα check points, περνώντας τα οποία όλα αλλάζουν. Κάθε βεβαιότητα, σιγουριά, εμμονή και συνήθεια που μπορεί να είχες, μοιάζει πια, εντελώς ξαφνικά, φτερό στον άνεμο. Όταν δεν μοιάζουν αστείες, διαλυτικές, μάταιες ή ξιπασμένες.
Η διαδρομή αυτή κοιτάζοντάς την από τα 30 μου χρόνια, ξεκλέβοντας όμως εικόνες και διαπιστώσεις από άλλα ηλικιακά υψώματα, μοιάζει βέβαιη σαν τους φόρους και τον θάνατο. Για την ακρίβεια, είναι θάνατος, και φόρος μαζί. Και ως τέτοιος θα ήταν αδύνατο να μην επιβάλλει μια μικρή, μεγάλη ενίοτε, «στάση» για αναστοχασμό.
Ναι, ξέρω. Δεν κολυμπάνε όλοι οι άνθρωποι στα βαθιά. Κι αυτοί που τσαλαβουτάνε στα ρηχά ιδρώνουν όμως, ακριβώς όπως οι πιο δεινοί κολυμβητές. Γιατί είναι σίγουρο πως όλοι κολυμπάμε. Η γεύση του ιδρώτα είναι παντού ίδια. Η θλίψη είναι πάντα ίδια. Το σκοτάδι είναι παντού μαύρο. Και η επόμενη ημέρα, με τον ίδιο ήλιο σκεπάζεται.
Γιατί αυτός ο θάνατος είναι πάντα και γέννηση μαζί. Ή καλύτερα, αναγέννηση. Και όλοι τον έχουν ανάγκη κάποτε. Είναι κατανοητό και απολύτως εύλογο πως δεν μπορούν πάντα όλοι να τον αντιμετωπίσουν έτσι. Με σθένος και αυτογνωσία. Διαφορετικά, τι θα τους κάναμε τους φίλους και τι δουλειά θα έκαναν οι ψυχολόγοι;
Από τις στάχτες όμως, ή ότι άλλο έχει σωθεί από την ξαφνική πυρκαγιά, πάντα ξεπροβάλει ένα φρέσκο μπουμπούκι. Ένα καινούριο «εγώ», έτοιμο πια για να αντιμετωπίσει την καινούρια ζωή, έτσι όπως αυτή πλέον γίνεται αντιληπτή μέσα από τις καινούριες βεβαιότητες που σιγά-σιγά ανθίζουν. Και χαράσσοντας τα πρώτα μέτρα του νέου δρόμου ακριβώς επάνω στα χώματα που οι προηγούμενες έχουν κηδευτεί.
Τα σημεία αυτά δεν είναι ποτέ διακριτά. Πολλώ δε μάλλον, προτού περάσεις από μέσα τους.
Ηλιόλουστα στενά, καταπράσινες αλάνες, σκοτεινά μονοπάτια που προκαλούν ρίγος, πένθη βαθιά και αναπάντεχα, καταθλιπτικά γενέθλια, φαντασμαγορικές οπτασίες ή αραχνιασμένα, στοιχειωμένα αρχοντικά. Ένα ταξίδι, μία ματαίωση, μια μετακόμιση, μια απογοήτευση, μια επιτυχία, ένα πισωγύρισμα, ένας αποχωρισμός, μια ευχάριστη έκπληξη, μια αποτυχία, ένας χωρισμός, ένας έρωτας, μια παρεξήγηση, ένας αποχαιρετισμός, μια γνωριμία, μια γέννηση.
Ποικίλουν τα σημεία για τον καθένα και την καθεμιά, και ποτέ δεν μπορείς να γνωρίζεις από πριν εκείνο που θα μάθεις αμέσως μετά. Ούτε και βέβαια, όση προσπάθεια κι εάν καταβάλεις να κόψεις, νοερά, δρόμο, δεν θα καταφέρεις να αναμετρηθείς στ’ αλήθεια με ετούτες τις αλήθειες. Για την ζωή δεν προετοιμάζεσαι.
Πολλές φορές, τα σημεία αυτά είναι άνθρωποι. Άνθρωποι που φεύγουν, εγκαταλείπουν, πεθαίνουν ή απαγάγονται από άγνωστες δυνάμεις. Άνθρωποι που αλλάζουν, περνούν μέσα από τα δικά τους check points. Άνθρωποι που έρχονται, επιστρέφουν ή συστήνονται για πρώτη φορά. Άνθρωποι που αποκαλύπτονται, λιγοψυχάνε, γίνονται ταπεινοί ήρωες ή αναίσχυντοι προδότες. Ιδανικοί αυτόχειρες ή ατρόμητες μαμές που, είτε σκοτώνουν κάτι, είτε ξεγεννούν, σκάβουν με τα χέρια τους τα πρώτα χώματα που θα θάψουν το χτες.
Το φτυάρι όμως παραμένει πάντα στα χέρια μας και το φτυάρισμα απαραίτητο. Η διαλογή των αντικειμένων, άψυχων και ψυχικών, έχει ανάγκη πάντα την συνειδητή προσωπική επιλογή.
Κι ακριβώς επειδή αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει και μια τρύπα στο χώμα, δεν συμβαίνει ποτέ μα ποτέ μόνη της. Θέλει πάντα ψυχή και σώμα παρόντα να κάνουν την βρώμικη δουλειά. Όσο η μετάθεση και η ανάθεση στην τύχη παραμένει στάση ζωής, τόσο όσα και όσοι είναι να θαφτούν παραμένουν τριγύρω λαθραία, καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο, ξορκίζουν κάθε αλλαγή και επαναφέρουν στην τάξη κάθε εσωτερική ή εξωτερική επανάσταση.
Εάν ήθελα να καταστρέψω αυτό το κομμάτι, που σαν γέννα εσωτερική ξεκίνησε και οικουμενικό κοντεύει να καταλήξει, θα σημείωνα σ’ αυτό το σημείο πως στο κατώφλι αυτής της διαδικασίας βρίσκεται αμήχανα εδώ και έναν χρόνο η πλειοψηφία της κοινωνία μας. Ή καλύτερα, η Αριστερά όπως όμως αυτή ορίζεται από τις δυνάμεις που από τα σπλάχνα της βγαίνουν, στους κόλπους της αγωνίζονται και στην ψυχή της συνεχίζουν να απολογούνται. Που είδε συνθήματα και λάβαρα να αποκαθηλώνονται, αγώνες να διαβάλλονται, σχέδια να ματαιώνονται, συνειδήσεις να διαφθείρονται, συντρόφους να λακίζουν κι άλλους να πετροβολούν, δρόμους να μπαζώνονται και νερά να μολύνονται, και παραμένει σε μια παρατεταμένη επικήδεια τελετή επαναλαμβάνοντας την ίδια επιμνημόσυνη δέηση με θρησκευτική ευλάβεια.
Αλλά δεν θα το κάνω.
Θα αρκεστώ μόνο να διαπιστώσω πως παραμένοντας για καιρό σε μια τέτοια ηλεκτρισμένη τελετή, οπωσδήποτε θα βιώσεις την θλίψη που θαρρείς θα σε λυτρώσει, σίγουρα θα γελάσεις με την καρδιά σου και πολλές φορές μπορεί να μεθύσεις μέχρι αναισθησίας.
Όμως για να μπορέσεις να πας παρακάτω, κάποια στιγμή, θα πρέπει να ρίξεις μια φούχτα χώμα, να γυρίσεις την πλάτη, να σηκώσεις το κεφάλι στον ήλιο και να προχωρήσεις.
Ρεμπελίσκος 